istoria

სოფელი მდებარეობს ისტორიულ ჯავახეთში. სოფლის ძველი სახელია გომი. ყოფილა დიდი და პატარა გომი, ამიტომ „გომანი“ შეიძლება მრავლობითის მანიშნებელიც იყოს. სოფლის მახლობლად გამაგრებული გორაკია, რომელსაც გალავნის ნაშთი და ნასადგომევის ბუდეები შერჩენია. ანაკრეფი კერამიკის ფრაგმენტები გვიანდელი ბრინჯაოსა და ადრინდელი რკინის ხანისაა.

„გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის“ მიხედვით, 1595 წელს ამ სოფელში 25 კომლს უცხოვრია: სალუყაზანისძე, ქავთარა ბევროზასძე, იმედა ქაიმაროზისძე, ბევროზას შვილიშვილი, მახარებელი, ოქროპირ მღვდლის შვილი, ფრიდონა ფერაზასძე, ზესელა ზაქარასძე, იორდან, ძმა მისი, გულას შვილიშვილი, მახარებელ მარცვალასძე, ისაკა, მახარა, ძმა მისი, პაპუნა ისაკასძე, ელისა მღვდელი, მამუკას შვილიშვილი, იორამ, მერაბა, ბატატა გოშფარასძე, ზესელა ძმა მისი, დათუნა კვირიკასძე, რევაზ, სუმბატა შოთასძე, ელია სურხანისძე. მათ მოჰყავდათ ხორბალი, ქერი, ჭვავი, სელის თესლი, ჰყავდათ ცხვარი, ღორი, ფუტკარი, ჰქონიათ ბოსტნები, ერთი თვალი წისქვილი. მათი წლიური გადასახადი 6000 ახჩა ყოფილა. 1704–05 წლებში სოფელი გომი ახალქალაქის ლივაში შემავალ აკშეჰირის ნაჰიეს ეკუთვნოდა და მისი გადასახადი 8000 ახჩას შეადგენდა.

1830 წელს სოფელში სომხური მოსახლეობა გადმოსახლდა ერზურუმის მხრიდან. 1863 წლის საბუთში დიდი და პატარა გომია დასახელებული, მაგრამ პატარა გომი უკვე გაუკაცრიელებული ყოფილა. 1870 წელს გომში 51 კომლი ცხოვრობდა.

სოფელში დგას 1846 წელს აგებული სომხური ეკლესია. ძველ სასაფლაოზე შერჩენილია ქვის ყოჩი და გუმბათიანი ეკლესიის მაკეტი. სომხური ეკლესიის კედელში დაუყოლებიათ ძველი ქართული ეკლესიის ქვაჯვარის ბაზისი.

demolgrafia

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 460 ადამიანი.